Erfbelasting en schenkbelasting in Duitsland

Erfbelasting en schenkbelasting

Welk land is gerechtigd erfbelasting of Erbschaftssteuer te innen als erfgenaam en erflater niet in hetzelfde land wonen? Het gaat hier uiteraard over situaties dat de één in Duitsland en de ander in Nederland woont.

Allereerst een paar opmerkingen:

– Een herinnering aan de algemene voorwaarden van deze site: wij wijzen alle verantwoordelijkheid voor fouten en misinterpretaties af; en we zijn absoluut geen specialist op dit gebied. Dus: als dit voor u belangrijk is, raadpleeg dan een goeie fiscalist of notaris. Een duur foutje is immers zo gemaakt en met een degelijke planning valt veel geld te besparen.

– Bij erfbelastingen doet de nationaliteit van erflater en erfgenaam er toe. Onderstaand is de beschrijving dat beiden de Nederlandse nationaliteit hebben.

– Het doet voor de erfbelasting niet ter zake of de erfenis volgens Nederlands of Duits recht verdeeld wordt. Met een testament met een rechtskeuze voor het recht van het woonland of het land van de nationaliteit schiet u dus niets op (of beter gezegd: schieten uw erfgenamen niets op). Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er door de inhoud van een testament niets te optimaliseren valt.

– Het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland heeft géén betrekking op erfbelasting. De titel van het verdrag “Verdrag tot het vermijden van dubbele belasting” is hier dus misleidend. Er zijn echter wel degelijk regelingen om dubbele heffing (niet helemaal) te voorkomen.

Situatie 1: de erflater woont in Nederland, de erfgenaam in Duitsland

In Duitsland betaalt de erfgenaam de normale Erbschaftsteuer.

Het gaat het kader van deze site ver voorbij om complete beschrijving te geven, maar een eerste indicatie van vrijgestelde bedragen (afhankelijk van de verwantschapsgraad) en van de tarieven (idem) vindt u op deze site.
Daarnaast zijn er allerlei regelingen voor ondernemingsvermogen en de eigen woning.
U zult zien dat voor de doorsnee situatie (ouder-kind en tussen echtgenoten) er geen of relatief weinig belasting betaald hoeft te worden.

Aangezien de erflater in Nederland woont, heft ook de Nederlandse fiscus erfbelasting.
In principe is dat dubbelop. Men kan echter verzoeken om de betaalde Erbschaftsteuer (over ondernemingen en onroerend goed in Duitsland) te verrekenen met de erfbelasting. Bron.
Ook de Erbschaftsteuer over Nederlandse zogenaamde situsgoederen kan worden verrekend. (Dat zijn goederen die in Nederland “gehouden worden”, bijvoorbeeld onroerend goed, maar ook een banktegoed bij een Nederlandse bank.) Bron

De vrijstellingsbedragen en de tarieven vindt u op de site van de Belastingdienst.

Situatie 2: de erflater woont in Duitsland, de erfgenaam in Nederland

Als de (Nederlandse) erflater meer dan 10 jaar uit Nederland weg is (en niet tussentijds weer in Nederland is gaan wonen, want dan begint de teller weer bij nul) betaalt de erfgenaam géén erfbelasting in Nederland, óók niet voor onroerend goed dat in Nederland ligt.

De erfgenaam betaalt wèl erfbelasting in Nederland als de erflater de Nederlandse nationaliteit had (zowel bij emigratie als bij overlijden) èn minder dan 10 jaar in het buitenland woonde (in Duitsland of een ander land). Hij wordt dan geacht toch in Nederland te hebben gewoond, en dan is dus situatie 1 van toepassing.

Schenking

Schenkingen vallen zowel in Nederland als in Duitsland onder hetzelfde regime als erfenissen. Bovenstaand is dus ook van toepassing voor schenkingen.

In Duitsland worden schenkingen die 10 jaar voorafgaand aan het overlijden zijn gedaan, tot de erfenis gerekend.

Jubelton

Toch even een punt van aandacht: de vrijstelling van schenkingen van ouder aan kind tot 100.000 voor de aanschaf van een eigen woning, geldt voor de Nederlandse fiscus ook voor een eigen woning in het buitenland (=Duitsland). Voorwaarden: het kind moet tussen 18 en 40 jaar oud zijn, en het moet de “eigen woning” betreffen, dus niet een tweede huis of vakantieverblijf; en “eigendom” dus geen andere constructies.

Wat de Duitse fiscus betreft:
Afgezien van finesses (woont het kind op het moment van schenking wel of niet al in Duitsland): schenkingen van ouder aan kind hebben een veel hogere belastingvrij som, dus dat mag de pret niet drukken.

Graag uw ervaringen of meningen over erf- en schenkbelasting

Tips, ervaringen?